Ο χαλβάς αποτελεί τη γλυκιά γεύση της Σαρακοστής, που συνοδεύει την λαγάνα και τον ταραμά. Ανάλογα με την περιοχή παρασκευής του τα βασικά συστατικά του διαφέρουν. Το σουσάμι και το σιμιγδάλι είναι τα συστατικά που συναντούμε σε δύο γνωστούς τύπους χαλβά στη χώρα μας. Είναι όμως οι Έλληνες oι πρώτοι παραγωγοί χαλβά; Πότε, ποιοι λαοί και σε ποιες περιοχές έφτιαξαν και γεύτηκαν αυτό το γευστικότατο έδεσμα;
Οι ιστορικοί αναφέρουν, πως ο χαλβάς στην αρχική του εκδοχή δημιουργήθηκε το 3.000π.χ στην περιοχή ανάμεσα στον Καύκασο και το Ιράν. Η συνταγή περιλαμβάνει λάδι, ζάχαρη, αλεύρι και δημητριακά. Αυτή η αναφορά όμως φαίνεται να αντικρούεται από πολλούς ερευνητές, που τοποθετούν την επινόηση της συνταγής στον Μεσαίωνα. Συγκεκριμένα θεωρούν πως ο πρώτος χαλβάς, φτιάχτηκε κατά τη βυζαντινή περίοδο γύρω στον 12ο αιώνα μ.Χ.
Σύμφωνα με την ιστορική έρευνα η λέξη “hulw” σημαίνει γλυκό και έχει τις ρίζες της στην Αραβική χερσόνησο. Η πρώτη γνωστή γραπτή συνταγή χαλβά, εμφανίστηκε τον 13ου αιώνα στα αραβικά Kitab al-Tabikh (Το βιβλίο των πιάτων) και περιλαμβάνει επτά παραλλαγές. Το γεγονός αυτό όμως δεν ταυτοποιεί ποιος λαός έφτιαξε πρώτος αυτό το γλύκισμα. Ο χαλβάς στο παρελθόν παράγεται και καταναλώνεται, από τα βάθη της Ινδίας μέχρι την Αίγυπτο και από την Κωνσταντινούπολη μέχρι τη Μαυριτανία. Η συνταγή όπως και το όνομα του παρουσιάζουν παραλλαγές. Στην Ινδία αποκαλείται “halwa”, στην Αίγυπτο ονομάζεται “halawa”και στο Ισραήλ “halvah”.
Ο μακροβιότερος Σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν μεγάλος λάτρης του χαλβά. Ενδεικτικό είναι πως ο Σουλεϊμάν, είχε φτιάξει δίπλα στο παλάτι του μια κουζίνα που προοριζόταν μόνο για τη παρασκευή του εκλεκτού γλυκού! Η κουζίνα πήρε το όνομα “halvahane” που σημαίνει σπίτι του χαλβά. Στο σπίτι του χαλβά δημιουργήθηκαν 30 ποικιλίες χαλβά, με πολλές από αυτές να υπάρχουν ως τις μέρες μας!
Από την κουζίνα του Σουλτάνου το ταξίδι του χαλβά συνεχίζεται στη Ρουμανία. Οι Ρουμάνοι υποτελείς των Οθωμανών μαθαίνουν τη συνταγή και την μεταβιβάζουν στους Εβραίους Ασκενάζι της Ευρώπης. Ο Nathan Radutzky ένας νεαρός Εβραίος από την Ουκρανία ξεκινά το 1907 την πώληση χαλβά στις Η.Π.Α. Περίπου 33 χρόνια αργότερα έχει το δικό του εργοστάσιο στη περιοχή του Μπρούκλιν κάνοντας τον χαλβά γνωστό σε όλη τη χώρα.
Σήμερα ο χαλβάς έχει κατακτήσει σχεδόν τις αγορές όλων των Ηπείρων ενώ οι λάτρεις του αυξάνονται ραγδαία. Στο εξωτερικό όπως και στην Ελλάδα, οι παραλλαγές του είναι πολλές, αναλόγως την περιοχή αλλά η γεύση του πάντα μοναδική!