Το φυτό βανίλια (Vanla planfola) αποτελεί μία από τις κύριες πηγές για γεύση βανίλιας.
Η βανίλια οφείλει την γεύση της στη μεγάλη περιεκτικότητα της χημικής ουσίας βανιλίνη. Είναι η ουσία που έχει αυτή την χαρακτηριστική ιδιάζουσα οσμή και γεύση. Το φυτό βανίλια ανήκει στην οικογένεια Orchdaceae. Είναι ιθαγενές φυτό του Μεξικού, της Γουατεμάλας και του Μπελίζ. Χρησιμοποιείται ευρέως για την παρασκευή γλυκών αλλά και διαφόρων πιάτων, δίνοντάς τους υπέροχο άρωμα και γεύση. Στην αγορά υπάρχει σε διάφορες μορφές, βανίλια σκόνη ή βανιλίνη, υγρή, λοβοί ή στικ και άρωμα. Κύριες χώρες παραγωγής του φυτού είναι η Μαδαγασκάρη, η Ινδονησία, το Μεξικό, η Παπούα Νέα Γουινέα, η Κίνα κ.ά. Είναι από τις πιο ευχάριστες γεύσεις τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες.
Η παραγωγή της
Η υγρή προέρχεται από θραύση κατεργασμένων αποξηραμένων λοβών του φυτού και εκχύλιση τους με αλκοόλη. Το εκχύλισμα βανίλιας έχει υπέροχο άρωμα και σχετικά υψηλή τιμή. Το άρωμα είναι πιο οικονομικό, λόγω του ότι περιέχει τεχνητές αρωματικές ύλες. Η σκόνη περιέχει και αυτή τεχνητές αρωματικές ύλες και έχει λιγότερη ένταση στη μυρωδιά από ότι οι υπόλοιπες μορφές. Η συντήρηση της πρέπει να γίνεται σε δροσερό και σκιερό μέρος.
Διατροφική αξία
Τα 100g βανίλια περιέχουν13g υδατάνθρακες, 0,1g λιπαρά. Περιέχουν επίσης νάτριο, κάλιο, μαγνήσιο, ασβέστιο, σίδηρο, φώσφορο, ψευδάργυρο, χαλκό, μαγγάνιο. Περιέχουν ακόμα Β6, παντοθενικό οξύ, θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, νιασίνη. Τα 100g εκχύλισμα βανίλιας (υγρή βανίλια) αποδίδουν 288 θερμίδες.
Υπέροχο άρωμα και γεύση
Χρησιμοποιείται ποικιλοτρόπως στην μαγειρική για την παρασκευή διάφορων πιάτων και γλυκών. Βρίσκει ευρεία εφαρμογή και στην αρωματοποιία. Στις διάφορες μορφές της, όπως βανίλια υγρή ή σκόνη δίνει υπέροχη γεύση και άρωμα στις διάφορες παρασκευές μαγειρικής, αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής. Το άρωμα της χρησιμοποιείται ευρέως στη βιομηχανία ποτών και στην αρωματοποιία. Πέραν της εξαιρετικής γεύσης και αρώματος που δίνει στα διάφορα παρασκευάσματα έχει και διάφορες θεραπευτικές ιδιότητες. Ανακουφίζει από το άγχος, βοηθά στην απώλεια κιλών, ενώ λειτουργεί και ως φυσικό σεξουαλικό διεγερτικό.