Το ξίδι είναι ένα από τα πιο γνωστά όξινα υγρά στην κουζίνα. Πρόκειται για το προϊόν που προέρχεται από την ζύμωση του κρασιού, η οποία διαρκεί έως και χρόνια, χωρίς να προστεθεί κάποια άλλη ουσία όπως σάκχαρα και μικροοργανισμοί. Στο εμπόριο υπάρχουν διάφορα είδη ξιδιού, όπως λευκό, άσπρο αλλά και πιο ιδιαίτερα όπως είναι το ξίδι ρυζιού και μήλου. Στην ανατολική και μεσογειακή κουζίνα το ξίδι χρησιμοποιείται ιδιαιτέρως.
Η ιδιαίτερη γεύση του
Το ξίδι, με την χαρακτηριστική όξινή του γεύση, αποτελεί ένα από τα πρωταγωνιστικά υλικά σε διάφορα dressing για σαλάτες αλλά και σε άλλα τρόφιμα, τόσο για την μοναδική του γεύση αλλά και για το πλούσιο άρωμά του. Όταν το ξύδι προστίθεται σε φαγητό που μαγειρεύεται, εξατμίζεται όλη η οξύτητα και παραμένει μόνο το πλούσιο άρωμα του και μία γλυκιά επίγευση. Σε κάποια άλλα τρόφιμα, όπως είναι οι φακές που περιέχουν μη αιμικό σίδηρο, μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη απορρόφησή του.
Για την παραγωγή τυριού
Η ικανότητα που έχει το ξίδι να πήζει τις πρωτεΐνες του γάλακτος, έχει σαν αποτέλεσμα πολλές φορές όταν θέλουμε να φτιάξουμε το δικό μας τυρί σε οικιακό επίπεδο, να το χρησιμοποιούμε προκειμένου να δημιουργηθεί τυρόπηγμα.
Για μαρινάδες
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κύριο συστατικό σε διάφορες μαρινάδες. Η παραμονή του κρέατος μέσα σε μαρινάδα που περιέχει ξίδι, το βοηθάει να μαλακώσει και να γίνει πιο τρυφερό, καθώς επιδρά στην δομή των πρωτεϊνών του.
Δρα ως συντηρητικό
Μία από τις πιο σημαντικές ιδιότητες του ξιδιού είναι ότι δρα ως φυσικό συντηρητικό για τα κρέατα, τα ψάρια και τα διάφορα λαχανικά (λαχανικά τουρσί, γαύρος μαρινάτος σε ξύδι κ.α.). Αυτό οφείλεται στα πολλά οξέα που περιέχει το ξίδι που βοηθούν στην αναστολή αλλά και στην εξουδετέρωση παθογόνων μικροοργανισμών. Για αυτό, άλλωστε, συνίσταται και το ξέπλυμα των φρούτων και των λαχανικών με ξίδι.
Όταν βράζουμε το νερό για τα ζυμαρικά μας, μπορούμε να προσθέσουμε μια κουταλιά ξίδι. Οξύνει το νερό και μειώνει το κολλώδες της επιφάνειας των ζυμαρικών που οφείλεται στο άμυλο. Έτσι, μειώνεται ο κίνδυνος να μας κολλήσουν στον πάτο της κατσαρόλας. Τέλος, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αραιωτικό για σάλτσες που έχουν πήξει παραπάνω από το επιθυμητό.