Τι γιορτάζουμε στα Θεοφάνεια

«Σήμερα τα Φώτα και οι φωτισμοί και χαρές μεγάλες και οι αγιασμοί…»

Σήμερα θα ηχήσουν και πάλι τα κάλαντα των Φώτων από μικρούς και μεγάλους, έθιμο παμπάλαιο της ημέρας  των Θεοφανείων. Στις 6 Ιανουαρίου λοιπόν η Ορθόδοξη Εκκλησία μας γιορτάζει τα Φώτα και κλείνει με αυτό τον τρόπο το Δωδεκαήμερο που ξεκίνησε με την Γέννηση του Χριστού στις 25 Δεκεμβρίου και  την Περιτομή του  στις 1/1. Αυτή την ημέρα φανερώθηκε η τριαδικότητα του Θεού στους πιστούς, όσο ο Ιησούς βαπτίζονταν στα νερά του Ιορδάνη ποταμού από τον Ιωάννη τον Πρόδρομο, την στιγμή εκείνη εμφανίστηκε στους πιστούς το Άγιο Πνεύμα με την μορφή του περιστεριού. Η εκκλησία μας τιμά την μνήμη του Ιωάννη του Βαπτιστή την επομένη στις 7 Ιανουάριου.

Το πρωί των Θεοφανίων λαμβάνει χώρα  ο Μεγάλος Αγιασμός στην εκκλησία και μετέπειτα ακολουθεί η ρίψη του Σταυρού στα ύδατα. Νέοι σε κάθε γωνιά της Ελλάδος  βουτούν αψηφώντας κάθε χρόνο τις καιρικές συνθήκες για να πιάσουν τον Σταυρό στα παγωμένα νερά.  Θεωρείται πως όποιος καταφέρει να πιάσει τον Σταυρό θα είναι τυχερός και ευλογημένος όλη την χρονιά. Η ημέρα των Θεοφανείων έχει ισχυρό συμβολισμό και  θεωρείται πως με τον καθαγιασμό των υδάτων τα νερά ηρεμούν, ενώ σκοτεινές και υποχθόνιες υπάρξεις, όπως πιστεύει ο λαός οι καλικάτζαροι, εκείνη την ημέρα ξαναγυρίζουν στο κέντρο της γης από όπου προήρθαν τις μέρες των Χριστουγέννων. Καθώς πιστεύεται πως οι ουρανοί είναι ανοιχτοί το βράδυ των Θεοφανείων, οι ευχές μας πραγματοποιούνται, ενώ  οι ναυτικοί μας πιστεύουν πως οι θάλασσες γίνονται καλοτάξιδες.

Εκτός φυσικά από τις θρησκευτικές παραδόσεις που ακολουθούνται εκείνη την ημέρα με ευλάβεια, διατηρούνται έως και σήμερα διάφορα έθιμα σε όλο τον ελλαδικό χώρο. Από περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, όπως στην Καστοριά  με τα Ραγκουτσάρια, μέχρι την Βόλβη και  τους κουδουνοφόρους, έθιμα πανάρχαια αναβιώνουν κάθε χρόνο. Ντυμένοι με βαριές και περίτεχνες στολές ξεχύνονται στα στενά και στις γειτονιές στήνοντας γλέντι μέχρι πρωίας. Η λίστα με τα έθιμα των Φώτων είναι ατέλειωτη, στην Άρνισσα Πέλλας γιορτάζουν τα «Τζαμαλάρια», στην Χαλκιδική τους «Φωταράδες» ενώ σε άλλη μέρη όπως την Πιερία καίνε τον Καλικάτζαρο.

Πάρε ιδέες για τα γιορτινά σου τραπέζια αυτές τις ημέρες, εδώ: