Λαϊκή αγορά σήμερα
Σήμερα θα πάμε μαζί στην λαϊκή αγορά της Ξενοκράτους

Σήμερα θα πάμε μαζί στην λαϊκή αγορά
Θα κάνουμε στάση στους πάγκους της λαϊκής και θα γνωρίσετε τους παραγωγούς. Νομίζω ότι το καλοκαίρι στήνονται οι πιο όμορφες και εντυπωσιακές λαϊκές αγορές. Τόσο χρώμα, τόση ποικιλία, τόση νοστιμιά — δεν υπάρχει άλλη περίοδος του χρόνου που να τα προσφέρει όλα αυτά.
Το καλό είναι ότι εκτός από τους μεγαλύτερους σε ηλικία που εκτιμούν την ποιότητα των καλών προϊόντων, πλέον βλέπεις πολύ νέο κόσμο στη λαϊκή αγορά. Όπως εργένηδες και νεαρά ζευγάρια, αλλοδαπούς πρόσφατα εγκατεστημένους στην περιοχή.
Εγώ που είμαι πρωινός τύπος και θέλω να περπατώ με την πρωινή δροσιά, ειδικά τώρα το καλοκαίρι, κατεβαίνω από τους πρώτους στην αγορά. Ξημερώματα αρχίζουν και συγκεντρώνονται οι παραγωγοί και στήνουν τους πάγκους με τα φρεσκοκομμένα υλικά.
Λαϊκή αγορά Ξενοκράτους
Η πρώτη λαϊκή αγορά που επισκέφτηκα στην Αθήνα, πριν από 3 δεκαετίες, είναι αυτή της οδού Ξενοκράτους στο Κολωνάκι. Αγαπημένη μου επίσης είναι η λαϊκή αγορά της Καλλιδρομίου στα Εξάρχεια.
Ακόμα τότε, τη δεκαετία του ’90, ζούσα στην Πάρο και, μετά από την καλοκαιρινή, κουραστική σεζόν, περνούσαμε οικογενειακώς μερικά διαστήματα στην Αθήνα. Μόλις την ανακάλυψα για πρώτη φορά, μου έγινε αγαπημένη συνήθεια κάθε Παρασκευή. Μένοντας τότε τρεις δρόμους πάνω από τη λαϊκή, δίπλα στον σταθμό του τελεφερίκ, μια κατηφόρα λίγων λεπτών με έβγαζε στην καρδιά της λαϊκής αγοράς, στην καρδιά της Αθήνας. Οι κάθετοι δρόμοι που οδηγούν στην λαϊκή αγορά της Ξενοκράτους έχουν θέα, χάρμα οφθαλμών. Όσο κατεβαίνεις βλέπεις διαφορετικά κομμάτια της Αθήνας. Φτάνει το μάτι μέχρι το Μετς και τα παρτέρια τριγύρω είναι γεμάτα με λουλούδια και σκιερά δέντρα.
Ο δρόμος της λαϊκής, η Ξενοκράτους, είναι από τους πιο όμορφους δρόμους της Αθήνας. Είναι φαρδύς, γεμάτος δέντρα με παχιά φυλλωσιά δεξιά κι αριστερά, και σφύζει από ζωή.
Αυτή η γωνιά του Κολωνακίου, διατηρεί ακόμη το στοιχείο της γειτονιάς. Οι κάτοικοι γνωρίζονται μεταξύ τους, καλημερίζονται, συναντιούνται με τα ψώνια στα χέρια και μοιράζονται νέα και κουβέντες. Οι γείτονες, δηλαδή, δεν είναι απλοί περαστικοί· συναντιούνται καθημερινά, συνομιλούν καθώς κάνουν τα ψώνια τους στον δρόμο ή απολαμβάνουν έναν καφέ στο τέρμα της Ξενοκράτους, στον Γιώργο.
Άλλωστε σε αυτό το δρόμο υπάρχουν όλες οι αγορές, από μικρά σούπερ μάρκετ, κρεοπωλείο, φαρμακείο, καθαριστήριο και βέβαια ένας από τους ωραιότερους φούρνους της Αθήνας με αληθινό ψωμί και χειροποίητα αρτοσκευάσματα. Ο παλιός κλασικός φούρνος του Λυβαβητού έναν δρόμο ακριβώς από πάνω.
Έχει και δύο κλασικά μαγειρεία, ένα στην αρχή κι ένα στο τέλος του δρόμου, τα οποία μετρούν πολλές δεκαετίες ζωής και, όσο περνούν τα χρόνια, γίνονται όλο και πιο δημοφιλή. Ειδικά το καλοκαίρι χαίρεσαι να βολτάρεις σε αυτούς τους δρόμους που είναι ήσυχοι χωρίς πολλά αυτοκίνητα. Το μόνο που έχει πολύ η περιοχή, είναι πεζοί τουρίστες που ανεβαίνουν στον Λυκαβηττό.
Έχω ακούσει ότι αυτή η λαϊκή αγορά λειτούργησε για πρώτη φορά προπολεμικά την δεκαετία του 1930. Κάθε βδομάδα λοιπόν, όταν δεν ήμουν στην Πάρο αλλά βρισκόμουν στην Αθήνα, το δρομολόγιο και η βόλτα στην λαϊκή αγορά ήταν απαραίτητη συνήθεια. Και να ήθελες να το ξεχάσεις δεν γινότανε, γιατί τότε και μέχρι σήμερα, πάντα την προηγούμενη ημέρα μπαίνουν κόκκινες ταινίες που απαγορεύουν το παρκάρισμα δεξιά κι αριστερά του δρόμου. Τότε δεν είχα ακόμα το εστιατόριο μου στο Κολωνάκι. Ψώνιζα μόνο για το σπίτι.
Αυτή η λαϊκή σφίζει από ζωή και έχει πολύ κόσμο, λιγότερο τις πρώτες πρωινές ώρες και περισσότερο κοντά στο μεσημέρι.
Άλλοι παραγωγοί έρχονται από κοντινές περιοχές της αττικής κι άλλοι ξεκινούν χαράματα από Εύβοια ή από Πελοπόννησο και φέρνουν τα καλούδια της επαρχίας στην καρδιά της Αθήνας. Και βέβαια εκτός από τα ζαρζαβατικά, τα λουλούδια και τα καλούδια της αγοράς, όλοι θα κάνουν την καθιερωμένη και απαραίτητη στάση στην Καντίνα του Κώστα. Είναι κοινό μυστικό στην γειτονιά ότι το σουβλάκι του Κώστα που έρχεται κάθε Παρασκευή στην Λαϊκή από το Καματερό, είναι το καλύτερο. Πολλές φορές θα βρεις ουρά μπροστά στην καντίνα και οι δυο υπάλληλοι του Κώστα ψήνουν ασταμάτητα καλαμάκια στη θράκα από νωρίς το πρωί και μοσχοβολάει όλος ο τόπος.
Οι παραγωγοί της λαϊκής
Αυτό που βλέπω με τα χρόνια είναι ότι η νεότερη γενιά παραγωγών έχει πάρει τα ηνία. Όπως ο κύριος Γιώργος Σιδέρης δεν έρχεται πια ο ίδιος μετά από 40 χρόνια, έρχεται όμως ο γιος του ο Σταμάτης.
Ένας νέος παραγωγός με όρεξη και ζωντάνια, περήφανος για τα βιολογικά λαχανικά που παράγει η οικογένειά του στον Μαραθώνα. Πρόθυμος πάντα να σε εξυπηρετήσει και να σε καθοδηγήσει στο τι να αγοράσεις από τα βιολογικά λαχανικά του. Στον πάγκο του Σταμάτη αυτή την εποχή θα βρεις: Στύφνο που σπάνια βλέπεις στην αγορά, άγρια γλιστρίδα, αλμύρα, κολοκυθάκια & κολοκυθοκορφάδες, σέσκουλα, παντζάρια, μάραθο.
Ο Τάσος Αθανασόπουλος από το Άργος ξυπνάει χαράματα Παρασκευής και αυτή την εποχή κόβει ολόφρεσκα βερίκοκα και ροδάκινα από τις καλλιέργειες του.
Καταφθάνει αξημέρωτα στη λαϊκή στήνει τον πάγκο του με τα ολόφρεσκα δροσερά καλοκαιρινά του φρούτα, φοράει το καπέλο του και πιάνει δουλειά με χαρά. Αν πας αργούτσικα και και καθυστερημένα, δεν βλέπω να προλαβαίνεις τα καλούδια του. Με το χαμόγελο πάντα, πρόθυμος να σου προσφέρει τους καρπούς του να δοκιμάσεις. Γι’ αυτό μου αρέσουν οι λαϊκές αγορές και τα ψώνια σε αυτές. Υπάρχει ψυχή στις λαϊκές αγορές. Ο κόσμος έχει επαφή με τον παραγωγό, μοιράζονται, μιλάνε, γελάνε, δεν είναι απρόσωπα εκεί, είναι ζεστά και οικεία. Στον πάγκο του θα βρεις βερίκοκα ροδάκινα νεκταρίνια φρεσκοκομμένα την ίδια ημέρα νωρίς το ξημέρωμα.
Πιο κάτω είναι ο κύριος Τουρκαντώνης Νίκος. Παραγωγός από τις Πετριές Ευβοίας.
Ξεκινάει κάθε Παρασκευή τα χαράματα από την Εύβοια, φορτωμένος με όλα τα καλά του καλοκαιριού. Όσο πλησιάζεις στον πάγκο του μοσχοβολάει φρεσκοκομμένος δυόσμος και αγριομάραθος. Αλμύρα, βλήτα δροσερά και λεπτόφλουδα, ραδίκια, μικρά παντζάρια με δροσερά φύλλα, κολοκυθάκια με λουλούδι, φρέσκα κρεμμυδάκια. Όλα δροσερά λαχταριστά, να μην ξέρεις τι να πρωτοδιαλέξεις.
Πάντα μου μεταφέρει και τα νέα της περιοχής από τους φίλους μου στην παραλία Αγίων Αποστόλων Ευβοίας. Έτσι κάνω τα ψώνια μου μαθαίνω και τα νέα κι έτσι χτίζονται οι επαφές και οι σχέσεις με τους ανθρώπους. Έτσι χτίζεται και η εμπιστοσύνη του παραγωγού με τον πελάτη. Πραγματικά η λαϊκή είναι μια συνήθεια των πόλεων που σε φέρνει λίγο πιο κοντά στον αγώνα και στην αγωνία του παραγωγού. Νιώθεις τον μόχθο του κι αισθάνεσαι την ανησυχία του αν κάτι δεν πάει καλά με την σοδιά του.
Τέλος, εγώ αυτό θα το λέω και για όλες τις συναλλαγές και τα καθημερινά μας πάρε δώσε, πρέπει να χτίζονται οι σχέσεις γιατί τίποτα δεν χαρίζεται. Η εμπιστοσύνη ο σεβασμός κι η εκτίμηση κερδίζονται σιγά σιγά.
Ο κύριος Δημήτρης Ξυλινάς έρχεται στην λαϊκή αγορά από το Ναύπλιο κουβαλώντας τα αρωματικά του φρούτα.
Ο πάγκος του έχει διαφορετικές ποικιλίες βερίκοκου, τροφαντά νεκταρίνια και λαχταριστά πεπονάκια. Εκείνος στέκεται σοβαρός, αλλά πάντα πολύ πρόθυμος να σε εξυπηρετήσει. Κόβει πεπόνι και μοιράζει την γλυκιά του παραγωγή στους περαστικούς κι όλοι φεύγουν με πεπόνια στην τσάντα. Εξηγεί με υπομονή τις διάφορες ποικίλες βερίκοκου που έχει στους πάγκους του προκαλώντας σε να πάρεις να δοκιμάσεις για να δεις τις διαφορές των ποικιλιών.
Απέναντι ακριβώς η Δέσποινα ένα γλυκό νέο κορίτσι με πλατύ χαμόγελο καθαρίζει ολόφρεσκο αρακά και τον συσκευάζει σε μαγειριές.
«Για να μην κουράζονται οι πελάτες» μου λέει, «καθαρισμένο αρακά τον παίρνουν πιο εύκολα και μαγειρεύεται πιο γρήγορα, μα κοιτάξτε πόσο τρυφερός είναι κυρία Αργυρώ τρώγεται και ωμός», & μου δίνει να δοκιμάσω τον φρέσκο καταπράσινο καρπό.
Απαραίτητη η στάση στο Νίκο Μάρκου.
Με τον Νίκο έχουμε βρεθεί και στα κτήματα του ανάμεσα Παιανία-Κάντζα. Χειμώνα καλοκαίρι καλωσορίζει τους πελάτες του με ζεστό καθαρό τίμιο βλέμμα και κάθε εποχή έχει στον πάγκο του ό,τι καλύτερο βγάζει η Αττική γη. Αυτή την εποχή έχει γλιστρίδα, άγρια αλμύρα, ραπανάκια, άγρια πικάντικη ρόκα, παντζάρια μέλι, σέσκουλα, φρέσκα βότανα πλατύφυλλα. Πάντα μου δίνει να μεταφέρω τα χαιρετίσματα του στον άντρα μου. «Στον ψηλό να δώσεις χαιρετίσματα», μου λέει κάθε φορά με την βροντερή φωνή και το δυνατό γέλιο.
Τα καλύτερα αγγουράκια λεπτά τραγανά και δροσερά, χωρίς πολλούς σπόρους αλλά με τέτοιο άρωμα που μοσχοβολάει όλη η λαϊκή, τα έχει ο πάγκος της Εύας και του Κώστα από τον Μαραθώνα.
Από εκεί φεύγεις σίγουρα με μια τσάντα γεμάτη αρωματικά αγγουράκια. Αυτά τα καταπράσινα κι αρωματικά αγγούρια είναι παλαιά σπορά και είναι δική της παραγωγή από το μποστάνι τους στον Μαραθώνα. Καθαρίζει και κερνάει τον κόσμο ο Κώστας κι όλη η λαϊκή της Ξενοκράτους μυρίζει καλοκαίρι. Η Εύα πάντα γελαστή εξυπηρετεί με ζεστασιά και προθυμία.
Να πηγαίνετε στις λαϊκές της γειτονιάς σας και να στηρίζετε τους ντόπιους παραγωγούς.
Είναι σημαντικό να μιλάτε μαζί τους και να τους ρωτάτε οτιδήποτε για τα υλικά. Να συστήνεστε και να γνωρίζετε τα ονόματα τους. Αν μένετε ευχαριστημένοι από ποιότητα και εξυπηρέτηση να τους προτείνετε σε φίλους και γνωστούς.
Οι παραγωγοί είναι αυτοί που φροντίζουν να παράγουν την τροφή για να την βάλουμε στο τραπέζι μας. Και να ξέρετε είναι πάντα πρόθυμοι να σας εξηγήσουν και να σας βοηθήσουν. Δεν πουλούν απλά «Τροφοδοτούν». Είναι σπουδαίο να ξυπνάς τη γη, να παράγεις καρπούς και τροφή τίμια για όλους τους υπόλοιπους. Αν μη τι άλλο αξίζουν τον σεβασμό μας.
Καλά ψώνια και μην ξεχνάτε πάντα ψωνίζουμε και στηρίζουμε τους μικρούς παραγωγούς δίνοντάς τους τη δύναμη να συνεχίσουν να μας τροφοδοτούν. Αγοράζουμε μόνο προϊόντα εποχής, όσα έχουμε ανάγκη κάθε φορά, αποφεύγοντας την σπατάλη τροφίμων και προστατεύοντας το περιβάλλον και τον πλανήτη. Επειδή όλα μια αλυσίδα είναι κι όλοι είμαστε υπεύθυνοι για την συνοχή της.
Καλά ψώνια στην λαϊκή της γειτονιάς σας