Η σκορδαλιά προέρχεται από τις λέξεις σκόρδο και αλιάδα. Είναι αγαπημένο πιάτο από πολτοποιημένο σκόρδο με κάποια βάση ψωμιού ή πατάτας, ξύδι, λεμόνι και ελαιόλαδο. Στην Ελλάδα, παρότι βρίσκεται στο μενού των περισσοτέρων εστιατορίων όλο το χρόνο κατέχει την τιμητική της την 25 η Μαρτίου και την Κυριακή των Βαΐων. Βασικό συστατικό της έντονης και ελκυστικής της γεύσης οφείλεται στο σκόρδο, που η καταγωγή του προέρχεται από τις περιοχές της Κεντρικής και Ανατολικής Ασίας.
Το σκόρδο έχει μακρόχρονη ιστορία που ξεκινά από την αρχαιότητα, όταν ο Θεός Ερμής το σύστησε σαν ειδικό αντίδοτο στα μάγια της Κίρκης. Οι αθλητές μασούσαν μια σκελίδα σκόρδο, πριν μπουν στον αγώνα. Επίσης χρησιμοποιείται ως φυλαχτό ενάντια στα κακά δαιμόνια και μια πλεξίδα σκόρδο σ’ ένα σπίτι διώχνει το μάτι σύμφωνα με την παράδοση.
Η σκορδαλιά της γιαγιάς
Η προέλευσή της είναι από τη γειτονική μας Ιταλία, καθώς ‘’aglio’’ στα Ιταλικά σημαίνει σκόρδο. Αντίστοιχα στην Ισπανία το πιάτο “ajo colorao” είναι στην ουσία κοκκινιστή και στη Γαλλία μια άλλη εκδοχή της είναι η σάλτσα aioli. Είναι ένα συνοδευτικό που συναντάμε στον ελλαδικό χώρο από την αρχαιότητα. Οι αρχαίοι Έλληνες έφτιαχναν μια παρόμοια σάλτσα με ελαιόλαδο, σκόρδο και βρασμένα πράσα, την οποία ονόμαζαν μυττώτο. Στον ελλαδικό χώρο υπάρχουν πολλές τοπικές παραλλαγές για την παρασκευή της. Ξεκινώντας λοιπόν το γαστρονομικό μας ταξίδι από την Κεφαλονιά, οι ντόπιοι χρησιμοποιούν ζωμό από βραστό μπακαλιάρο και λεμόνι, στη Μακεδονία γίνεται με πατάτα, καρύδια, ή αμύγδαλα. Η πολίτικη δημιουργείται με ψωμί, αμύγδαλα, κουκουνάρια, ή καρύδια και ξύδι, ενώ η ποντιακή εκδοχή περιέχει αμύγδαλα, γιαούρτι και ξύδι. Οι Ελληνίδες νοικοκυρές την έφτιαχναν στο γουδί μέχρι το σκόρδο και το αλάτι να γίνει σαν αλοιφή, πετυχαίνοντας μια απλή κρεμώδη υφή. Τη σερβίρουμε κυρίως με τηγανιτά πιάτα.
Με την έντονη, μοναδική της γεύση μας μεταφέρει στην ελληνική κουζίνα, που η γιαγιά ή η μαμά μας κρύβει τα μυστικά για την πετυχημένη παρασκευή της.
