Ξυλάγγουρο – Aτζούρι
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΑΡΜΠΑΡΙΓΟΥ
Το ξυλάγγουρο ή ατζούρι, το καλοκαιρινό, δροσερό λαχανικό με γλυκιά γεύση και φρέσκο άρωμα
Θεωρείται μεζές από μόνο του, πασπαλισμένο με ανθό αλατιού. Μπαίνει σε δροσερές σαλάτες αλλά κυρίως είναι ότι πρέπει για να ξεδιψάς τις ζεστές ημέρες του καλοκαιριού.
Τα ξυλάγγουρα έχουν σπουδαία γεύση και αν είναι από άνυδρη γη, το κάνει κορυφαίο. Βέβαια αυτά τα ξερικά-άνυδρα ατζούρια, όπως τα λέμε στα νησιά, έχουν μικρή παραγωγή. Στην ουσία, είναι μια είναι μια ποικιλία αγγουριού.
Θυμάμαι πέρσι το καλοκαίρι στο γαστρονομικό φεστιβάλ της Σαντορίνης, επισκεφθήκαμε τον Πύργο. Εκεί η φίλη μου η Ρένα κατέβηκε στο μποστάνι κι έκοψε ολόφρεσκο και δροσερό ξυλάγγουρο. Αμέσως μόλις το έκοψε μοσχοβόλησε ο τόπος καλοκαίρι. Πασπάλισε λίγο αλάτι και δυο σταγόνες ξύδι από κόκκινο κρασί. Αυτό το σπιτικό κέρασμα μας ξεδίψασε μας δρόσισε και αποτέλεσε την αρχή ενός τραπεζιού με μεζέδες που ακολούθησαν.
Τα ξυλάγγουρα είναι πολύ τραγανό και πολύ πιο γευστικό από το κλασικό αγγούρι. Από τα παιδικά μου χρόνια περίμενα να έρθει η εποχή τους και να τα παίρνουμε μαζί μας στην θάλασσα. Ήταν η δροσιά μας μετά το μπάνιο και μασουλούσαμε τον τραγανό δροσερό καρπό με λαιμαργία. Είναι πλέον σπάνιο είδος το άνυδρο ατζούρι γι’ αυτό αν το βρείτε δοκιμάστε το σκέτο ή σε σαλάτες.
Αν βρεθείτε διακοπές στις Κυκλάδες, στο βόρειο Αιγαίο ή στην Κρήτη αναζητήστε το μιας και οι τοπικοί παραγωγοί έχουν πάντα άνυδρο ξυλάγγουρο. Στην Σίφνο το τρώνε με γυλωμένη μανούρα και παραδοσιακό σιφνέικο κουλούρι. Είναι το δεκατιανό τους.
Ενίοτε μπορεί να φαγωθεί με τη φλούδα του, μόνο όμως αν είναι πρώιμο που είναι λεπτόφλουδο. Αν ωριμάσει πολύ, χρειάζεται καθάρισμα και η φλούδα και τα σποράκια γιατί είναι σκληρά. Και φυσικά πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι δεν έχει ραντιστεί για να καταναλώσουμε και την φλούδα. Εμένα μου αρέσει καθαρισμένο και δροσερό.
Οφέλη του ξυλάγγουρου
- Ενυδάτωση
Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, βοηθώντας στην ενυδάτωση του οργανισμού, ειδικά το καλοκαίρι. - Πλούσιο σε φυτικές ίνες
Περιέχει αδιάλυτες φυτικές ίνες, που συμβάλλουν στη σωστή λειτουργία του εντέρου και στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας. - Χαμηλό σε θερμίδες
Είναι φτωχό σε θερμίδες και λίπη, κατάλληλο για δίαιτες και αποτοξίνωση. - Περιέχει αντιοξειδωτικά
Έχει μικρές ποσότητες από βιταμίνη C, βιταμίνη Α και πολυφαινόλες, που βοηθούν στην καταπολέμηση των ελευθέρων ριζών. - Διουρητική δράση
Παραδοσιακά, θεωρείται ότι βοηθά στην αποβολή των υγρών, κάτι χρήσιμο σε περιπτώσεις κατακράτησης.
Όσοι ζούμε στα νησιά αντικαθιστούμε το αγγούρι, με το αντζούρι, στην σαλάτα. Είναι ένα προϊόν πολύ ανθεκτικό στην ξηρασία και τη ζέστη. Αντέχει στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού και ευδοκιμεί σε άνυδρη ξερική γη, όπως αυτή του Αιγαίου. Ταιριάζει με ένα καλό ντόπιο κυκλαδίτικο τυρί, ένα ώριμο «ψημένο» ξηρό ανθότυρο, λαδοτύρι, ξυνοτύρι, παλαιωμένη γραβιέρα και με τουλομοτύρι. Τα παξιμάδια είναι απαραίτητα, αν το σερβίρεις σαν μεζέ με τυρί.
Το ξυλάγγουρο γίνεται και τουρσί, όπως τα αγγουράκια, με βότανα όπως άνηθο, άγριο μάραθο και λίγο σιναπόσπορο.
Υπάρχουν και καλλιεργήσιμα και θα τα προμηθευτείτε στους πάγκους της λαϊκής αγοράς στην γειτονιά σας, τα οποία βέβαια τα βρίσκετε σε αφθονία την καλοκαιρινή περίοδο. Όπου τα βρείτε δοκιμάστε τα.
