Νάξος: τόπος μαγικός, ταξίδι στον χρόνο και στην Ιστορία

Στο μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων θα απολαύσεις καταγάλανα νερά και πανέμορφα τοπία, που θα σε ταξιδέψουν στο χρόνο. Ναι, σε πολλά από τα νησιά της χώρας μας θα τα βρεις αυτά, αλλά πάμε να δούμε γιατί η Νάξος είναι μοναδική.

Μόλις το καράβι φτάσει στην Νάξο, ξέρεις ήδη ότι κάτι ξεχωριστό έχει αυτό το νησί. Το πρώτο πράγμα που θα αντικρίσεις είναι η Πορτάρα. Η τεράστια μαρμάρινη πύλη, που λέγεται πως χτίστηκε προς τιμήν του θεού Απόλλωνα και βρίσκεται στην άκρη του λιμανιού, στο νησάκι “Παλάτια” ή αλλιώς το νησάκι του Βάκχου.
Είναι γνωστός ο μύθος που «ντύνει» το νησάκι αυτό. Ο Θησέας εγκατέλειψε εκεί την Αριάδνη, αφού επέστρεψαν από την Κρήτη, όπου εκείνη τον βοήθησε να σκοτώσει τον Μινώταυρο. Ο Διόνυσος «πλάνεψε» τον Θησέα για να την αφήσει, κι έτσι να πάρει εκείνος την Αριάδνη γυναίκα του. Όσοι γνωρίζουν αρχαία ελληνική μυθολογία, Έλληνες και ξένοι, μαγεύονται όταν αντικρίζουν από κοντά το σημείο αυτό. Πολλά έργα τέχνης έχουν εμπνευστεί από τον μύθο, με κορυφαίο την όπερα του Ρίχαρντ Στράους “Ariadne auf Naxos” (Αριάδνη στη Νάξο).

Μια βόλτα στην Χώρα του νησιού είναι ό,τι πρέπει για να μάθεις το νησί, να περπατήσεις στα γραφικά σοκάκια, που θυμίζουν άλλη εποχή, και ταυτόχρονα για να βρεθείς σε ένα μέρος γεμάτο ζωή, με καταστήματα, εστιατόρια, μπαρ, για όλα τα γούστα. Η Χώρα είναι το σημείο που η παλιά ζωή του νησιού συναντά τη σύγχρονη εποχή του.

Η μεγάλη ιστορία του νησιού, από την μυκηναϊκή, την ρωμαϊκή και την βυζαντινή εποχή, ως την λατινοκρατία και την τουρκοκρατία, ζωντανεύει μπροστά σου, όταν βρεθείς σε αρχαιολογικούς χώρους, όπως η μυκηναϊκή πόλη Γρόττα, που βρίσκεται κατά ένα μεγάλο μέρος μέσα στη θάλασσα ή η διαδρομή από το Κάστρο μέχρι τον Μπούργο. Ο Μπούργος (borgo σημαίνει οχυρωμένος οικισμός στα ιταλικά) ήταν ο “αστικός” συνοικισμός της Νάξου. Εκεί κατοικούσαν οι “αστοί”, όσοι δηλαδή δεν ασχολούνται μόνο με την γη. Περπατώντας αυτούς τους δρόμους, μαθαίνεις λίγο λίγο την ιστορία του νησιού και ανακαλύπτεις πως είναι πολλά παραπάνω από τις μαγευτικές παραλίες της.

Στους πλακόστρωτους δρόμους του νησιού, θα δεις καταστήματα για να αγοράσεις σουβενίρ, αλλά και μαγαζιά ιδανικά για ξενύχτηδες. Από μικρά μπαράκια μέχρι μεγάλα κλαμπ, το νησί υπόσχεται νυχτερινή ζωή και ξεφάντωμα ως τις πρώτες πρωινές ώρες. Θα χορέψεις και θα απολαύσεις δροσερά κοκτέιλ, μέσα στη Χώρα. Κι αν δεν είσαι… κοσμοπολίτης, μπορείς να πιείς το καφεδάκι σου στα παραδοσιακά καφενεία που βρίσκονται στην Παλιά Πόλη, αλλά και στα πανέμορφα χωριά του νησιού, όπως το Φιλώτι και την Απείρανθο.

Το Κάστρο στη Χώρα θα σε ταξιδέψει σε άλλη εποχή. Μόλις περάσεις τις Πύλες του, θα δεις στενούς δρόμους, αυλές με λουλούδια, αρχοντικά σπίτια (κάποτε παλάτια των ευγενών). Το Κάστρο χτίστηκε χωρίς επικοινωνία με την θάλασσα για λόγους προστασίας, από τον Ενετό Μάρκο Σανούδο, όταν κατέλαβε νησιά του Αιγαίου και όρισε ως έδρα του την Νάξο. Στο κέντρο του κάστρου, θα δεις την κεντρική πλατεία με την καθολική μητρόπολη και ό,τι έχει απομείνει από τον κεντρικό πύργο. Η σχολή των Ουρσουλίνων, η Καπέλλα Καζάτζα και η Εμπορική Σχολή, στην οποία στεγάζεται από το 1973 το Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάξου, δένουν όμορφα με τα παραδοσιακά καφενεδάκια και τις ταβέρνες, που λειτουργούν σήμερα και φιλοξενούν τους επισκέπτες.

Οι πανέμορφες και δημοφιλείς παραλίες του νησιού είναι τόσες πολλές που δεν θα προλάβεις να τις εξερευνήσεις όλες. Άγιος Γεώργιος, Άγιος Προκόπιος, Αγία Άννα, Πλάκα, Μικρή Βίγλα, Ορκός και πολλές άλλες. Κάποιες, ιδανικές για όσους προτιμούν να βρίσκονται ανάμεσα σε πολύ κόσμο στις διακοπές τους, επιλέγοντας τις πιο πολυσύχναστες μεριές, κοντά στην Χώρα. Άλλες, τέλειες για οικογενειακή διασκέδαση, για αθλητικά σπορ, αλλά και για τους πιο μοναχικούς, που προτιμούν παραλίες απόμακρες, κοντά σε αρχαία μνημεία και πανέμορφα τοπία που δεν έχουν «ανακαλυφθεί» από τους πολλούς.

Στον Άγιο Γεώργιο, θα απολαύσεις το πεντακάθαρο νερό της θάλασσας, ένα βήμα από την Χώρα. Τα ρηχά της νερά είναι ιδανικά για μια ξέγνοιαστη οικογενειακή απόδραση. Στον Άγιο Προκόπιο, θα μαγευτείς από την κρυστάλλινη θάλασσα και στην Αγία Άννα, θα περπατήσεις την απέραντη χρυσή άμμο. Θα δεις το πιο μαγευτικό τοπίο στην Πλάκα, ενώ οι πιο αθλητικοί δεν γίνεται να μην επιδοθούν στο windsurfing, κλασική συνήθεια πια στη Μικρή Βίγλα. Για τις πιο ήσυχες βουτιές, θα βρεθείς στον Ορκό, μακριά από τις κοσμικές παραλίες. Μια μικρή, μόνο, γεύση και θα επισκέπτεσαι την Νάξο κάθε χρόνο, για να ανακαλύπτεις μία μία τις αμέτρητες παραλίες της.

Αν λατρεύεις τα αθλήματα βρήκες το νησί σου, καθώς από τα θαλάσσια σπορ, όπως windsurfing, kitesurfing και άλλα. Στις δημοφιλέστερες παραλίες του νησιού, Άγιος Γεώργιος, Άγιος Προκόπης, Αγία Άννα και Μικρή Βίγλα, θα βρεις τον πιο σύγχρονο εξοπλισμό. Κι αν δεν είσαι των θαλάσσιων σπορ, η ιππασία και η πεζοπορία είναι ιδανικά.

Επίλεξε κάποιο από τα κέντρα ιππασίας και θα περιηγηθείς μέσα στο νησί πάνω σε άλογο. Αν πάλι διαλέγεις πεζοπορία, μην παραλείψεις να ακολουθήσεις τα ανάλογα προγράμματα. Δεν πρέπει να χάσεις ένα από τα σημαντικότερα “δώρα” που προσφέρει το νησί, την φύση της, καθώς θα περπατήσεις ανάμεσα στα πεδινά και ορεινά χωριά της. Από την Χώρα ως τις Μέλανες, από τις Μέλανες ως το Φιλώτι κι από εκεί στην Απείρανθο, η ομορφιά του τόπου θα σε συνεπάρει. 

Στη Νάξο, γεννήθηκε το 1921, ο σπουδαίος θεατρικός συγγραφέας Ιάκωβος Καμπανέλλης. Απεβίωσε το 2011 και σήμερα λειτουργεί στο νησί το “Θεατρικό Μουσείο Ιάκωβος Καμπανέλλης” προς τιμήν του. Οι θεατρόφιλοι, λοιπόν, θα έχετε την ευκαιρία να μάθετε περισσότερα για τον σημαντικό συγγραφέα και τα πολύτιμα μεταπολεμικά του έργα.

Όπως κάθε νησί μας, έτσι και η Νάξος έχει την φήμη της και τις παραδόσεις της στο φαγητό.

Με τόσα που θα κάνεις σε αυτό το νησί, σίγουρα θα σου ανοίξει η όρεξη για τα πιο γευστικά πιάτα. Κανένα πρόβλημα, αφού η Νάξος φημίζεται για το καλό φαγητό. Η Χώρα, η παραλία του Αγίου Προκοπίου, το Φιλώτι είναι μερικά από τα μέρη που θα βρεις παραδοσιακές ταβέρνες και εστιατόρια. Εκεί, θα απολαύσεις τοπικά φαγητά από το φημισμένο νόστιμο κρέας Νάξου, όπως χοιρινό ρόστο, χοιρινό φρικασέ με προβάτσες, χωριάτικο κόκορα, λεμονάτο κουνέλι. Κι αν είσαι των θαλασσινών, με τη γούνα (κολιός), το σαλατούρι, το μαρινάτο γαύρο, την αστακομακαρονάδα και το χταποδάκι στα κάρβουνα θα γλείφεις τα δάχτυλά σου.

Η ξακουστή Ναξιώτικη τυροκομία ξεκίνησε ήδη από τον 16^ο αιώνα και περιλαμβάνει τα πιο γνωστά είδη τυριού. Κάθε ένα από αυτά έχει την ιστορία του. Η Γραβιέρα Νάξου, επιτραπέζιο σκληρό τυρί, η Κοπανιστή Νάξου, πικάντικο μαλακό τυρί, η ξινομυζήθρα, φρέσκο τυρί με ελαφρώς ξινή γεύση, το Κεφαλοτύρι Νάξου ή αλλιώς Αρσενικό, πικάντικο σκληρό τυρί, αλλά και το Θηλυκοτύρι, μαλακό τυρί με βελούδινη υφή, είναι μερικά από τα αυτά.

Παράδοση όμως αποτελεί και η Ναξιώτικη πατάτα. Στα Λιβαδοχώρια της Νάξου ξεχώρισε η εύφορη πεδιάδα και με την ίδρυση του Κέντρου Σποροπαραγωγής, ξεκίνησε η μεγάλη παραγωγή της πατάτας το 1953. Σήμερα, η πατάτα είναι το πιο προσοδοφόρο προϊόν του νησιού, λόγω της μονοκαλλιέργειας του πατατόσπορου και η περίφημη Ναξιώτικη πατάτα πωλείται σε επιλεγμένα καταστήματα του νησιού, αλλά και της Αθήνας.

Ξεχωριστό κεφάλαιο και τα γλυκά του νησιού. Παραδοσιακές συνταγές που περνούν από γενιές σε γενιές και γράφουν την δική τους γλυκιά ιστορία. Τα πιο χαρακτηριστικά γλυκά του κουταλιού είναι το κερασάκι, το κίτρο, το κυδώνι, το βύσσινο και η παπυλώνα.

Τέλος, μην παραλείψετε να επισκεφτείτε τις ξακουστές γιορτές που πραγματοποιούνται στη Νάξο. Είναι πολλές οι πολιτιστικές εκδηλώσεις και τα πανηγύρια, που οργανώνονται στο νησί, με μεγαλύτερο αυτό της Παναγίας (πατήστε για να δείτε το παραδοσιακό φαγητό της γιορτής). Ανήμερα, λοιπόν, του Δεκαπενταύγουστου, γίνονται εκδηλώσεις σε όλο το νησί με κορυφαίο στα πανηγύρια, το χωριό Φιλώτι.

Η Νάξος είναι ένας τόπος μαγικός, ιδανικός για όσους αγαπούν την ιστορία, την αρχαιολογία, τη μυθολογία, το θέατρο, τα μνημεία ή απλώς το πεντακάθαρο γαλάζιο και τα πανέμορφα τοπία. Ένα ταξίδι στο χρόνο, που πρέπει να κάνεις.

Μάθε ποιες είναι οι Παραδοσιακές Κυκλαδίτικες συνταγές που πρέπει να δοκιμάσεις.