Ώρα για εσπεριδοειδή

«Εσείς πόσα πορτοκάλια φάγατε σήμερα;»

Λίγο ή  πολύ όλοι θυμόμαστε την παλιά διαφήμιση που μας προέτρεπε να καταναλώνουμε πορτοκάλια για να προσλαμβάνουμε την απαραίτητη βιταμίνη C  για τον οργανισμό μας που περιέχουν γενικώς όλα τα λεγόμενα εσπεριδοειδή. Το λεμόνι, το νεράντζι, το γκρέιπφρουτ, το περγαμόντο, το μανταρίνι,  το κουμκουάτ, το μοσχολέμονο και φυσικά το πορτοκάλι είναι μερικοί  από τους καρπούς αειθαλών δέντρων  που ανήκουν στην οικογένεια των εσπεριδοειδών. Στην Ελλάδα πορτοκαλιές καλλιεργούνται κυρίως στις νοτιότερες περιοχές χάρης στο  εύκρατο τους κλίμα. Η Αργολίδα, η Άρτα, η Χίος, η Λακωνία είναι μερικές από τις  περιοχές όπου φιλοξενούνται σημαντικοί πορτοκαλεώνες της χώρας μας.  Μολονότι δεν γνωρίζουμε αν το πορτοκάλι  ταυτίζεται με το « χρυσό μήλο» των Εσπερίδων , σύμβολο γονιμότητας και έρωτα που δώρισε η Γαία στον γάμο του Διός με την Ήρα, οι αρχαίοι Έλληνες πιθανώς να γνώριζαν το φρούτο αυτό  με την ονομασία «περσικό μήλο» όπως αναφέρεται και  στα κείμενα του αρχαίου βοτανολόγου Διοσκουρίδη.

Λέγεται λοιπόν πως τον 3^ο αιώνα όπως  ο νεαρός τότε Μέγας Αλέξανδρος όταν κατέκτησε περιοχές της Περσίας ήρθε σε επαφή με το αρωματικό αυτό εσπεριδοειδές, το πορτοκάλι, και το διέδωσε σε ολόκληρη  την  λεκάνη της Μεσογείου. Άλλωστε σε όλη την  περιοχή της Μέσης Ανατολής, οι λαοί που κατοικούσαν εκεί γνώριζαν καλά τις ιδιότητες και την χρησιμότητα των εσπεριδοειδών καθώς πολλές συνταγές τους περιλάμβαναν το χυμό τους.

Ωστόσο, μόλις τον 10^ο αιώνα μΧ  άρχισε η εντατική καλλιέργεια της πορτοκαλιάς στις χώρες της Βορείου  Αφρικής ενώ  κατά τον  15^ο αιώνα  με τις Μεγάλες Ανακαλύψεις όλη η Δυτική Ευρώπη γνώρισε το πορτοκάλι από τους Πορτογάλους θαλασσοπόρους προερχόμενοι από τα ταξίδια τους από τις  Ινδίες και την Κίνα.

Στην Ελλάδα καλλιεργούνται γύρω στις 160 ποικιλίες πορτοκαλιών, οι κυριότερες και πιο δημοφιλείς  είναι η  Βαλένσια, Μέρλιν, Άρτας, Χίου και άλλες. Η καλύτερη εποχή τους είναι κατά την χειμερινή περίοδο ενώ προσφέρουν πληθώρα συνταγών  στην ελληνική γαστρονομία . Από το  γλυκό του κουταλιού πορτοκάλι, λικέρ, φρουί γλασέ, μαρμελάδα αλλά και με την χρήση του χυμού τους σε κέικ, σε κουλουράκια αλλά και σε αλμυρά  πιάτα  όπως πάπια και χοιρινό με πορτοκάλι, το ιδιαίτερο άρωμα τους και η γλυκόξινη γεύση τους προσδίδουν στις συνταγές έναν μοναδικό χαρακτήρα.