Αργυρώ | Χαλβάς

Χαλβάς

Για το χαλβά σιμιγδαλένιο πολλά λέγονται αλλά το σίγουρο είναι ότι το όνομά του φαίνεται να προέρχεται από την αραβική ρίζα حلوى ή hulw (χαλβά), που σημαίνει γλυκό. Ο σιμιγδαλένιος χαλβάς είναι ένα...

Για το χαλβά σιμιγδαλένιο πολλά λέγονται αλλά το σίγουρο είναι ότι το όνομά του φαίνεται να προέρχεται από την αραβική ρίζα حلوى ή hulw (χαλβά), που σημαίνει γλυκό.

Ο σιμιγδαλένιος χαλβάς είναι ένα γλύκισμα που συναντάμε σε πολλά μέρη της Ελλάδας, σε πολλές παραλλαγές. Χαλβάς σιμιγδαλένιος με σταφίδες και καρύδια, χαλβάς σιμιγδαλένιος της γιαγιάς, σιμιγδαλένιος χαλβάς με πορτοκάλι ή άλλα αρωματικά, σιμιγδαλένιος χαλβάς με σοκολάτα ακόμα και σιμιγδαλένιος χαλβάς χωρίς λάδι.

Δεν είναι γνωστό ακριβώς πότε έκανε την εμφάνισή του στην Ελλάδα, πιθανολογείται όμως ότι πέρασε στην ελληνική κουζίνα προς το τέλος του 12ου αιώνα από τους Έλληνες της Σμύρνης και της Κωνσταντινούπολης.

Ο παραδοσιακός σπιτικός χαλβάς παρασκευάζεται με βασικά υλικά το σιμιγδάλι, το λάδι ή βούτυρο και σιρόπι από ζάχαρη ή πετιμέζι και νερό. Είναι ο πιο γρήγορος και εύκολος στην κατασκευή χαλβάς. Είναι ξακουστή η συνταγή για χαλβά σιμιγδαλένιο: ένα, δύο, τρία, τέσσερα (1, 2, 3, 4) από τις αναλογίες των συστατικών (κατά όγκο) σύμφωνα με τη σειρά που χρησιμοποιούνται. Δηλαδή μια κούπα λάδι, δύο κούπες σιμιγδάλι, τρεις κούπες ζάχαρη και τέσσερις κούπες νερό. Αρχικά καβουρντίζεται το σιμιγδάλι σε καυτό λάδι και εν συνεχεία στο μίγμα προστίθεται σιρόπι από ζάχαρη και νερό, το οποίο βράζει μέχρι να απορροφηθεί. Αρωματίζεται με κανέλα, γαρύφαλλα και ξύσμα πορτοκαλιού και μπαίνει συνήθως σε κάποια φόρμα.

Χαλβά σιμιγδαλένιο συναντά κανείς σε όλη την Ελλάδα και σε περισσότερες τοπικές παραλλαγές. Μια χαρακτηριστική παραλλαγή είναι ο Πολίτικος χαλβάς που φτιάχνεται όχι με ελαιόλαδο αλλά με βούτυρο γάλακτος και γάλα και έχει πιο ανοιχτό χρώμα. Μία άλλη πιο παλιά παραλλαγή είναι ο σμυρνέικος χαλβάς ο οποίος φτιαχνόταν με σουσαμέλαιο αντί για ελαιόλαδο και με σιρόπι από μέλι ή πετιμέζι. Ο χαλβάς στη Χίο φτιάχνεται με βούτυρο και γάλα, με σιρόπι με μέλι και σε κάποιες παλιές συνταγές τη θέση του σιμιγδαλιού ή του αλευριού έπαιρνε το ρυζάλευρο.

Ο «χαλουβάς» στη Νίσυρο προσφέρεται σε γάμους και γιορτές, και τα υλικά της συνταγής περιλαμβάνουν αλεύρι, σόδα και ούζο! Ο μωραΐτικος χαλβάς μοιάζει αρκετά με το χαλβά Νισύρου.

Ένας ακόμα χαλβάς που φτιάχνεται με αρκετά διαφορετικό τρόπο είναι ο χαλβάς της Ρήνας ή χαλβάς φούρνου. Στο χαλβά της Ρήνας χτυπάμε πρώτα το βούτυρο με τη ζάχαρη να αφρατέψει, πριν προστεθούν τα αυγά, το σιμιγδάλι και τα υπόλοιπα υλικά και ψήνεται στο φούρνο και κατόπιν σιροπιάζεται.

Πέρα από την Ελλάδα, σε πολλές άλλες χώρες έχουν παρόμοια γλυκίσματα. Ο παραδοσιακός σιμιγδαλένιος χαλβάς της Συρίας λέγεται Mamounieh και η καταγωγή του εντοπίζεται στα αρχαία χρόνια, στην πόλη Aleppo. Πρόκειται για μια πουτίγκα με σιμιγδάλι, κανέλα και κουκουνάρι, η οποία τρώγεται ζεστή για πρωινό.

Στην Ινδία ο χαλβάς -όπως και άλλα γλυκίσματα- υπάρχει σε πάρα πολλές παραλλαγές, τουλάχιστον 25. Μια που μοιάζει αρκετά με τον δικό μας είναι ο Sooji Halwa (sooji σημαίνει σιμιγδάλι) με σιμιγδάλι, ζάχαρη και βούτυρο κλαριφιέ. Σερβίρεται ψιχουλιαστός σε ποτήρια ή μπολάκια.

Παρόλη τη μακρά ιστορία του, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αναβίωση του χαλβά στα τραπέζια των σπιτιών στη χώρα μας. Τα σύγχρονα διατροφικά αδιέξοδα που δημιούργησε η τεχνολογία τροφίμων με την κατάχρηση συντηρητικών και χημικών υποκατάστατων, έστρεψαν και πάλι το ενδιαφέρον στις διατροφικές συνήθειες των περασμένων δεκαετιών και σε μία σειρά προϊόντων που αποτελούσαν τη βάση της διατροφής από αρχαιοτάτων χρόνων.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό που έκανε και πάλι στις μέρες μας δημοφιλή τον παραδοσιακό χαλβά με σιμιγδάλι και ελαιόλαδο, είναι το γεγονός ότι εκτός από νηστίσιμος, όπως και πολλά ελληνικά παραδοσιακά γλυκά, είναι και vegan, δεν περιέχει δηλαδή κανένα συστατικό ζωικής προέλευσης. Μια τάση ασφαλώς ανερχόμενη και στη χώρα μας που αν μη τι άλλο έχει άπειρα παραδοσιακά παραδοσιακά γλυκά που μπορούν να προσφέρουν μια εξαιρετική λύση για όσους ενδιαφέρονται ή ακολουθούν αυτό το είδος διατροφής.

Ο σιμιγδαλένιος χαλβάς είναι ένα ευέλικτο και εύκολο παραδοσιακό γλύκισμα που αξίζει μια θέση στο τραπέζι μας, όχι λόγω της μακράς του ιστορίας και των παραλλαγών του αλλά και για τα διατροφικά του οφέλη, τα οποία συμπίπτουν με τη Μεσογειακή διατροφή.