Κουνουπίδι (Brassca oleracea var votryts)
Το κουνουπίδι είναι ένα χειμωνιάτικο είδος λαχανικού, πολύ υγιεινό, με μεγάλη θρεπτική αξία. Φυτό ποώδες μονοετές. Ανήκει στην οικογένεια των Σταυρανθών (Brasscaceae). Έχει μεγάλα παχιά, σαρκώδη φύλλα και κίτρινα ή λευκά άνθη.
Κατάγεται από τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου. Αναφορές για το κουνουπίδι υπάρχουν στην Αρχαία Ελλάδα και την Αίγυπτο. Καλλιεργείται για την ανθοκεφαλή του, κυρίως στις περιοχές της Μεσογείου και τις παραθαλάσσιες περιοχές του Ατλαντικού Ωκεανού. Στην Ελλάδα καλλιεργείται το χειμώνα, κυρίως στην Εύβοια, την Αρκαδία, την Αττική, τη Μεσσηνία και την Κέρκυρα.
Είναι ευαίσθητο στις υψηλές θερμοκρασίες και τις βροχοπτώσεις. Ιδανική θερμοκρασία για την ανάπτυξή του είναι 10-12 °C. Οι πρώιμες ποικιλίες σπέρνονται τους μήνες του Φεβρουαρίου-Μαρτίου σε θερμά σπορεία και ακολουθεί μεταφύτευση. Οι μεσοπρώιμες τον Ιούλιο και οι χειμωνιάτικες Αύγουστο-Σεπτέμβριο. Η συγκομιδή των ανθοκεφαλών διαφέρει ανάλογα με την ποικιλία και την καλλιέργεια, αλλά συνήθως γίνεται 3-5 μήνες από τη μεταφύτευση. Οι κεφαλές συγκομίζονται όταν έχουν άνθη, αλλά πριν ανοίξουν για να μην υποβαθμιστεί η εμφάνιση και η ποιότητά τους.
Το βρίσκουμε σε διάφορα χρώματα, κυρίως λευκά, αλλά και έγχρωμα. Έχει αντικαρκινικές ιδιότητες, λόγω της σουλφοραφάνης που περιέχει. Προστατεύει επίσης και από διάφορες καρδιακές ασθένειες και από δυσκοιλιότητα. Είναι κατάλληλο για δίαιτες.
Σύσταση
Το κουνουπίδι είναι πλούσιο σε νερό (91%) και βιταμίνη C. Είναι επίσης πολύ καλή πηγή βιταμινών Α, Β1, Β2, Β3, Β6, καλίου, φωσφόρου, ασβεστίου, μαγνησίου και διαιτητικών ινών. Είναι πλούσιο σε συστατικά με αντιοξειδωτικές ιδιότητες, χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες και θερμίδες.
Συντήρηση
Το κουνουπίδι μπορεί να διατηρηθεί για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα στο ψυγείο σε πλαστική ή χάρτινη σακούλα τροφίμων ή σε διάφανη μεμβράνη ή σε καλά αεροστεγώς κλεισμένο σκεύος. Διατηρείται ιδανικά στους 0 °C και σχετική υγρασία 90% για 2-8 εβδομάδες. Μπορεί επίσης να συντηρηθεί για πολλούς μήνες στην κατάψυξη. Προτού αποθηκευτεί στην κατάψυξη καλό είναι να βραστεί σε νερό για περίπου 2 λεπτά, μετά να το ξεπλυθεί με παγωμένο νερό και να αφεθεί να στεγνώσει.
Χρήσεις
Το κουνουπίδι χρησιμοποιείται είτε ωμό είτε μαγειρεμένο. Μαγειρεύεται καλύτερα στον ατμό. Συνήθως όμως βράζεται. Μπορεί ακόμα να σοταριστεί ή να ψηθεί. Προτού μαγειρευτεί πρέπει να ξεπλένεται καλά. Δεν πρέπει να καταναλώνεται από ανθρώπους με αρθριτικά, γιατί περιέχει οξαλικό ασβέστιο.