Ροδίτικες συνταγές και η παραδοσιακή Ροδίτικη Κουζίνα
Η ροδίτικη κουζίνα κρύβει μέσα της γαστρονομικούς θησαυρούς και παραδοσιακές ροδίτικες συνταγές που έρχονται μέσα από τα βάθη της μακρόχρονης ιστορίας της.
Οι παραδοσιακές ροδίτικες συνταγές βασίζονται σε τοπικά προϊόντα όπως ελαιόλαδο, κρασί, δημητριακά και όσπρια καθώς και κτηνοτροφικά προϊόντα. Στα γλυκά της Ρόδου χρησιμοποιούν ροδίτικο μέλι, σουσάμι Καταβιάς και αμύγδαλα.
Ένα χαρακτηριστικό της κουζίνας της Ρόδου είναι το κύμινο που στο νησί έχει την υπέροχη, τοπική ονομασία «Μακριά Μυρωδιά» και χρησιμοποιείται έντονα σε πάρα πολλές συνταγές όπως σε γεμίσεις για κρέας, γεμιστά και γιαπράκια ή σε σάλτσες και ζύμες ψωμιού, μέχρι και σε παξιμάδια και κουλούρια.
Τα δημητριακά παίζουν επίσης μεγάλο ρόλο στην διατροφή των κατοίκων της Ρόδου.
Ζυμαρικά όπως η περίφημη Κουλουρία Αρχαγγέλου, το Μάτσι, το Λουκούμι, τα Στριφτά, πρωταγωνιστούν στο τραπέζι της Ρόδου και κυρίως σε γάμους χαρές και πανηγύρια.
Μάτσι (Παραδοσιακά ζυμαρικά Ρόδου)
Όλα, παρασκευάζονται από αλεύρι ολικής άλεσης, είναι ζυμαρικά χωρίς αυγά και μαγειρεύονται συνήθως με, κατσίκι, χοιρινό ή κοτόπουλο.
Μάλιστα, από το ζυμαρικό Μάτσι φτιάχνεται και το περίφημο γλυκό το Ματσόαλο. Γίνεται με γάλα, ζάχαρη και κανέλα στην κατσαρόλα όπου προσθέτουν το ζυμαρικό μάτσι που χυλώνει στο βράσιμο. Αν αγαπάτε το ρυζόγαλο τότε με το Ματσόαλο της Ρόδου θα ξετρελαθείτε.
Ο τραχανάς φτιάχνεται ακόμα και σήμερα με τον παραδοσιακό τρόπο και μαγειρεύεται κυρίως με κατσίκι στο πήλινο στο φούρνο όπως η παραδοσιακή Τσούκα Μεσαναγρού ή στην κατσαρόλα όπως η Λακάνη στα Λάερμα της Ρόδου.
Το πλιγούρι αντικαθιστά το ρύζι σχεδόν σε όλες τις ροδίτικες συνταγές. Στα γεμιστά, στις σούπες, στις γεμίσεις, στα γιαπράκια. Το πλιγούρι με την εξαιρετική διατροφική του αξία, κατέχει την πρώτη θέση στις συνταγές της Ρόδου.
Τα όσπρια στην Ρόδο έχουν εξέχουσα θέση στο καθημερινό Ροδίτικο τραπέζι.
Τα λόπια Κατταβιάς Ρόδου (παραδοσιακή ποικιλία φασολιών ΠΟΠ), είναι μικρόσπερμα φασόλια με λεπτή φλούδα και βράζουν πολύ γρήγορα.
Μάλιστα από τα λόπια παρασκευάζεται η παραδοσιακή Λοπάδα της Ρόδου που γίνεται στο πήλινο στο φούρνο και η νοστιμιά της σου μένει αξέχαστη. Τα Λόπια μαγειρεύονται επίσης στην κατσαρόλα σαν κλασική φασολάδα ή στο πήλινο στο φούρνο με κατσίκι και ντομάτα.
Φασόλια με κρέας (Ροδίτικη φασολάδα)
Με τον ίδιο τρόπο μαγειρεύονται και τα ρεβύθια στο πήλινο τσουκάλι την ροδίτικη Τσούκα με μπόλικο πελτέ ντομάτας, κρεμμύδι, σκόρδο, ελαιόλαδο και κατσίκι. Σιγοψήνονται για πολλές ώρες και πραγματικά είναι γεύση που θυμάσαι για πολύ καιρό.
Μια από τις ωραιότερες παραδοσιακές ροδίτικες συνταγές είναι και το Ριφικί. Στον Αρχάγγελο της Ρόδου γεμίζουν το Ρίφι, το μικρό κατσίκι, με πλιγούρι ή ρύζι, συκωτάκια, κρεμμύδι, ντομάτα και μπαχαρικά.
Κάτι αντίστοιχο είναι και ο Πασχάτης. Γεμιστό αρνί που σιγοψήνεται στο φούρνο και σερβίρεται το Πάσχα στο ροδίτικο πασχαλινό τραπέζι
Τα Πιταρούδια είναι μια παραδοσιακή Ροδίτικη συνταγή που σε άλλες περιοχές τις Ρόδου γίνεται με ρεβύθια, ψιλοκομμένη ντομάτα, κρεμμύδι, φρέσκο δυόσμο και πλάθονται σαν μεγάλοι ρεβυθοκεφτέδες σε πλακέ σχήμα, και σε άλλες περιοχές τα πιταρούδια γίνονται με αλεύρι, ψιλοκομμένη ντομάτα, κρεμμύδια, βότανα και μπαχαρικά. Ο χυλός που προκύπτει, τηγανίζεται σε κουταλιές σε καυτό ελαιόλαδο και τα πιταρούδια είναι μοναδικά, ανάλογα την διάθεση και τα υλικά που έχει η κάθε νοικοκυρά.
Η Κουλουρία Αρχαγγέλου είναι το παραδοσιακό φαγητό του Γάμου στη Ρόδο. Μαγειρεύεται πάντα σε μεγάλα καζάνια με κρέας και στον ζωμό του κρέατος μπαίνει το παραδοσιακό ζυμαρικό που γίνεται από αλεύρι ολικής άλεσης, λίγο λάδι, αλάτι και νερό.
Κουλουρία Ρόδου με κοτόπουλο
Το χοιρινό Λουκούμι είναι μία παραδοσιακή συνταγή με λίγα υλικά και πολύ νοστιμιά. Κυρίαρχο άρωμα στο χοιρινό Λουκούμι της Ρόδου είναι το κύμινο ή για να σας το πω Ροδίτικα, η Μακριά Μυρωδιά. Το χοιρινό κόβεται σε μικρά κομμάτια και μπαίνει στην κατσαρόλα με λίγο ελαιόλαδο και κρεμμύδι, όπου αφού πιει τα υγρά του, σοτάρεται να ροδίσει καλά. Στη συνέχεια πασπαλίζουμε με μπόλικο κύμινο. Και αφού βράσει το ζυμαρικό, το παραδοσιακό μικρό ζυμαρικό που ακούει στο όνομα Λουκούμι, ανακατεύονται και σερβίρονται. Και το φαγητό αυτό της Ρόδου είναι πράγματι Λουκούμι!
Επίσης στο Ασκληπειό Ρόδου, δοκιμάσαμε κατσίκι με χόντρο στην κατσαρόλα τη λεγόμενη Ροδίτικη Λακάνη.
Στη Ροδίτικη κουζίνα πρωταγωνιστούν και πολλοί μεζέδες όπως ο λαγός με ντομάτα στιφάδο, πιταρούδια όλων των ειδών, άγουρες τηγανητές ντομάτες με κουρκούτι, κολοκούδι (κόκκινη κολοκύθα ψημένη στο φούρνο με μπόλικο κρεμμύδι, ψιλοκομμένο δυόσμο και λίγο τυρί), πουγκιά που είναι μικρές, πλακέ τετράγωνες πιτούλες με λεπτό φύλλο, γεμισμένες με άγρια χόρτα και μυζήθρα (γίνονται σαν σαν φακελάκια και παλιά ψηνόταν πάνω σε πλάκα πήλινη). Καραβόλοι – σαλιγκάρια γιαχνί στην κατσαρόλα με ντομάτα και μπόλικο κρεμμυδάκι, κύμινο και άγρια χόρτα, οι κυκλαμινοντολμάδες γεμιστοί με φακές και ρύζι, το φακόρυζο με την τηγάνιση και το κατσίκι στο πυδιακό (παραδοσιακό σκεύος φούρνου).
Κατσικάκι κοκκινιστό στο φούρνο
Σε πολλές ροδίτικες συνταγές, μπαχαρικά όπως η κανέλα και το κύμινο είναι απαραίτητα. Βότανα όπως η ρίγανη, το δεντρολίβανο και το δαφνόφυλλο θα συναντήσετε σίγουρα στα φαγητά με ντομάτα και απαραίτητος είναι ο δυόσμος κυρίως, αλλά και ο άνηθος κι ο μαϊντανός όπως σε όλα τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου.
Συνταγές με θαλασσινά συναντούμε κυρίως στα παράλια του νησιού. Σίγουρα όσοι έχετε βρεθεί στη Ρόδο έχετε δοκιμάσει τα μοναδικά Ροζέτια (ψάρια τηγανητά με την τοπική ροδίτικη σκορδαλιά που μοιάζει περισσότερο με μια αραιή σάλτσα πάρα με την κλασική που όλοι γνωρίζουμε. Η συνταγή αυτή μας παραπέμπει σε μια αρχαιοελληνική σάλτσα κάτι σαν τον πρόδρομο της μαγιονέζας). Χταπόδι κρασάτο με το περίφημο ροδίτικο κρασί από το νησί του ηλίου. Σουπιές ή καλαμάρια κοκκινιστά με πλιγούρι στην κατσαρόλα. Ψάρια ψητά βραστά η τηγανητά.
Όταν μιλάμε για γλυκό στη Ρόδο σε ένα γλυκό ροδίτικο πάει κατευθείαν το μυαλό μας. Στο πιο υγιεινό γλυκό του κόσμου. Στο παραδοσιακό Ροδίτικο Μελεκούνι. Σουσάμι Καταβιάς Ρόδου, καβουρδισμένο, μέλι θυμαρίσιο ροδίτικο, αμύγδαλα και μπαχαρικά καθιστούν το μελεκούνι το Νο 1 γλυκό της Ρόδου και μάλιστα δεν περιέχει καθόλου ζάχαρη!
Τα γιορτινά μοσχοπούγκια: γεμιστά με αμύγδαλα, κοπανισμένο παξιμάδι και κανελογαρύφαλα, ραντισμένα με ανθόνερο και πασπαλισμένα με άχνη, τα κουφαλάκια: γλυκό σιροπιαστό που μοιάζει με το μελομακάρονο, τα τακάκια: παραδοσιακό γλυκό φτιαγμένο με διπλωμένο χωριάτικο φύλλο, μέλι, καρύδια, αμύγδαλα και σουσάμι, τα αμυγδαλωτά, οι Ροδίτικες ταχινόπιτες, τα ξερά σύκα και τα γλυκά κουταλιού ήταν πάντα το παραδοσιακό τρατάρισμα στα σπίτια της Ρόδου.
Η Ρόδος φημίζεται επίσης και για τα ζυμωτά της. Ψωμιά ζυμωμένα με μπαχαρικά, μαστίχα και μπόλικο σουσάμι. Ελιόψωμα τις περίφημες ελιοτές: μικρά ψωμάκια με ελιές, κρεμμύδι και μπόλικο δυόσμο, κουλουράκια με λάδι και σουσάμι και ο κατάλογος δεν έχει τέλος.
Κάθε φορά που επισκέπτομαι τη Ρόδο ανακαλύπτω νέες συνταγές που είναι καλά κρυμμένες στα παραδοσιακά νοικοκυριά της Ρόδου. Ο κόσμος απλόχερα τις μοιράζεται μαζί μου κι εγώ με τη σειρά μου τις μοιράζομαι με εσάς. Ρόδος, ένας κοσμοπολίτικος προορισμός, ένας μοναδικός γαστρονομικός προορισμός στα Δωδεκάνησα.
